Dla zrozumienia tego wykładu nie jest potrzebne żadne specjalne przygotowania poza elemen-tarnymi wiadomościami z matematyki i fizyki. Zainteresowanie może on jednak wzbudzić raczej u tych, którzy z muzyką elektroniczną mieli praktycznie do czynienia.

Po przerwie poświęconej „stylowi wykładu” – wracam do metod syntezy dźwięku.

[mc]



SYNTEZA WEKTOROWA.

Synteza wektorowa jest dalszym rozwinięciem syntezy addytywnej zaawansowanej. Różni się od niej obecnością elektronicznego miksera dynamicznego, który umożliwia mieszanie ze dźwięku z kilku źródeł w czasie rzeczywistym. Przeważnie używa się od dwu do czterech generatorów.

Generowanie dźwięku i mieszanie barw odbywa się podobnie jak w syntezie addytywnej zaawansowanej. Istotna różnica polega na tym, że mikser jest sterowany elektronicznie, co umożliwia mieszanie dźwięków z generatorów dowolnie szybko i precyzyjnie w trakcie odgrywania dźwięku.

Zasadę działania syntezy wektorowej ilustruje zamieszczony poniżej rysunek. Sygnał z czterech (dla przykładu) generatorów doprowadzony jest do elektronicznego miksera. Dźwięk trwa od chwili t1 do t2 i w tym czasie natężenie dźwięku z poszczególnych generatorów opisuje krzywa (t1, t2). Dla przykładu w chwili A – najsilniejszy będzie dźwięk z generatorów 1 i 3, zaś w chwili B – najsilniejszy z generator 2, a z pozostałych znacznie słabszy. Ponieważ natężenie dźwięku z generatora można opisać zmieniającym się w czasie wektorem – stąd nazwa.

W intuicyjnym uchwyceniu działania tej metody może pomóc następujący przykład. Wyobraźmy sobie kwadratowe pomieszczenie, w którego rogach znajdują się dowolne źródła dźwięku (grający muzycy, głośniki etc.). W pomieszczeniu znajduje się człowiek z mikrofonem. Dla uproszczenia załóżmy, że kiedy ów człowiek znajduje się w rogu pomieszczenia – słyszy tylko dźwięk z najbliższego źródła. Kiedy człowiek ten przemieszcza się po pokoju – jego mikrofon rejestruje dźwięk odpowiadający sumie natężeń z poszczególnych źródeł.

Wykorzystując sprawność elektronicznego miksera można uzyskać pewną ewolucję dźwięku w czasie jego trwania. Bardzo dobrze udają się przy użyciu syntezy wektorowej wszelkiego rodzaju płynne przejścia pomiędzy barwami, stałe tekstury rytmiczne, oraz dźwięki kombinowane z różnych instrumentów (na przykład ksylofon z wybrzmieniem fletowym etc.)

ZASTOSOWANIE:
Podobne, jak syntezy addytywnej zaawansowanej. Dodatkowo jednak synteza wektorowa w praktyce bardzo dobrze nadaje się do generowania dźwięków typu „morphing”, a więc płynnych przejść z jednej barwy w inną oraz do generacji różnego rodzaju tekstur dźwiękowych. Bardzo dobrze sprawdza się także w generacji różnych powtarzalnych struktur rytmicznych.

ZALETY:
C Wszystkie wymienione dla syntezy addytywnej zaawansowanej, a dodatkowo:
C Łatwa i skuteczna generacja brzmień typu morphing.
C Pewne „ożywienie wewnętrzne” dźwięku.

WADY:
D Dokładna powtarzalność dźwięku za każdym naciśnięciem klawisza.
D W prostszych realizacjach – ograniczony zakres barw wyjściowych.

[mc]